Đoàn kiểm tra cơ sở, công ty kinh doanh vật tư nông nghiệp và thuốc BVTV
Trên địa bàn tỉnh có trên 330.300ha đất trồng lúa và khoảng 39.000ha đất trồng hoa màu. Phần lớn kinh tế của người dân Sóc Trăng nhờ vào nông nghiệp. Những năm lúa, màu trúng mùa, người dân rất phấn khởi. Để nông sản đạt năng suất, chất lượng thì vật tư nông nghiệp là một trong những yếu tố quan trọng và quyết định. Hiện toàn tỉnh có khoảng 850 cơ sở kinh doanh phân bón, thuốc BVTV. Hằng năm, Cục Quản lý thị trường tỉnh và Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh xem công tác quản lý nhà nước về kinh doanh phân bón, thuốc BVTV trên địa bàn là một trong những nội dung quan trọng trong công tác thanh tra, kiểm tra. Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương, Tổng cục Quản lý thị trường về tình hình sản xuất, cung cầu và giải pháp bình ổn thị trường đối với phân bón, thuốc BVTV, thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản, Cục Quản lý thị trường tỉnh chỉ đạo các đội quản lý thị trường trực thuộc tăng cường công tác quản lý địa bàn, thu thập thông tin, theo dõi các biến động đối với mặt hàng vật tư nông nghiệp; thường xuyên giám sát thị trường để kịp thời phát hiện, kiểm tra đột xuất nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại, hàng giả, hàng không bảo đảm chất lượng, đầu cơ, găm hàng, định giá mua, giá bán bất hợp lý. Trong tháng 3/2024, Cục Quản lý thị trường tỉnh ban hành kế hoạch kiểm tra chuyên đề vật tư nông nghiệp năm 2024. Chỉ tính trong năm 2023 và những tháng đầu năm nay, rất nhiều vụ việc liên quan đến vật tư nông nghiệp đã bị phát hiện và xử lý theo quy định. Đồng chí Nguyễn Văn Bảnh - Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường tỉnh, Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 tỉnh cho biết, trong năm 2023 và quý I/2024, Cục Quản lý thị trường đã kiểm tra lĩnh vực vật tư nông nghiệp trên 200 vụ, phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính 138 vụ, thu nộp ngân sách trên 2,3 tỷ đồng. Hành vi vi phạm chủ yếu là kinh doanh phân bón không có quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam; phân bón giả về giá trị sử dụng, công dụng; phân bón không có trong danh mục được phép lưu hành tại Việt Nam; buôn bán phân bón có chất lượng không phù hợp quy chuẩn kỹ thuật tương ứng. Khó khăn hiện nay đặt ra là việc xử lý phần lớn chỉ thực hiện đối với các cơ sở kinh doanh, còn các cơ sở sản xuất, cung cấp hàng hóa đều nằm ở địa bàn ngoài tỉnh, khi gửi thông tin đến các tỉnh bạn thì tang vật vi phạm đã tiêu thụ hết nên không có căn cứ để xử lý. Đối tượng vi phạm luôn có những phương thức, thủ đoạn tinh vi, hàng hóa vi phạm chủ yếu là những sản phẩm mới, được phân phối đến vùng sâu, vùng xa, hoặc được tiếp thị, giới thiệu trực tiếp đến các hộ dân có nhu cầu tiêu thụ với giá thành thấp, nên lực lượng chức năng rất khó phát hiện, xử lý. Bên cạnh đó, trong công tác kiểm tra còn có sự trùng lặp, chồng chéo giữa một số đơn vị chức năng. Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Tổng cục Quản lý thị trường, UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, trong thời gian tới, Cục Quản lý thị trường tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật đến các cơ sở kinh doanh và người dân biết nhằm tránh trường hợp buôn bán hoặc tiêu thụ sản phẩm không đảm bảo chất lượng, không đúng quy định hoặc không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Tăng cường công tác quản lý địa bàn, tăng cường công tác phối hợp với các lực lượng chức năng; đồng thời triển khai có hiệu quả các kế hoạch kiểm tra chuyên đề, định kỳ và đột xuất. Qua đó, nhằm phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các vụ việc vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích của người tiêu dùng.
Đến kiểm tra tại mỗi cơ sở, công ty kinh doanh vật tư nông nghiệp, ngoài kiểm tra việc chấp hành các quy định của Nhà nước trong kinh doanh, lực lượng chức năng còn lồng ghép tuyên truyền, hướng dẫn các cơ sở tự tra cứu việc lưu hành các sản phẩm vật tư nông nghiệp trên thị trường. Ngoài ra, trong quá trình kiểm tra, khi nghi ngờ sản phẩm không đạt chất lượng, lực lượng chức năng tiến hành lấy mẫu kiểm định chất lượng. Chỉ tính trong quý I năm nay, Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã lấy 23 mẫu phân bón, thuốc BVTV kiểm tra chất lượng.
Đồng chí Nguyễn Mạnh Khương - Phó Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cho biết, Thanh tra Sở tham mưu Giám đốc Sở tổ chức hai cuộc thanh tra theo kế hoạch và thanh tra đột xuất về lĩnh vực phân bón, thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh. Kết quả, trong quý I /2024, đã tổ chức thanh tra, kiểm tra 64 tổ chức, cá nhân kinh doanh, phát hiện 18 trường hợp vi phạm, ra quyết định xử phạt với số tiền 100 triệu đồng. Các hành vi vi phạm chủ yếu là kinh doanh phân bón không có quyết định được phép lưu hành tại Việt Nam; kinh doanh sản phẩm, hàng hóa có nhãn ghi không đúng quy định về kích thước chữ và số theo quy định của pháp luật về nhãn hàng hóa; buôn bán thuốc BVTV không có tên trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam. Ngoài ra, Thanh tra Sở còn phối hợp với Đoàn kiểm tra liên ngành 389, Cục Quản lý thị trường, Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an tỉnh kiểm tra điều kiện lưu thông và chất lượng phân bón, thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh.
Điều 2, Chương I Nghị định 84/2019/NĐ-CP, ngày 14 tháng 11 năm 2019 của Chính phủ nêu rõ: “Phân bón không bảo đảm chất lượng là phân bón có chỉ tiêu chất lượng, yếu tố hạn chế không phù hợp với Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam hoặc quy chuẩn kỹ thuật quốc gia”; “Phân bón giả về chất lượng là phân bón có một hoặc nhiều chỉ tiêu chất lượng chính chỉ đạt mức từ 70% trở xuống so với mức đăng ký trong Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam (trừ chỉ tiêu chất lượng chính là vi sinh vật)”. Trong thời gian qua, với sự vào cuộc của lực lượng chức năng, nhận thức của các cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp trên địa bàn ngày càng được nâng cao. Bên cạnh đó, còn không ít trường hợp vẫn ngang nhiên vi phạm. Cụ thể, trong những tháng đầu năm 2024, trên địa bàn tỉnh vẫn còn xảy ra trường hợp kinh doanh vật tư nông nghiệp kém chất lượng.
Bà con nông dân vô cùng phấn khởi khi giá phân bón đã hạ nhiệt. Tuy nhiên, nỗi lo về những mặt hàng kém chất lượng vẫn còn hiện hữu. Phân bón và thuốc BVTV đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ năng suất cây trồng, làm nên những vụ mùa bội thu để đời sống nhà nông ngày càng khởi sắc. Một khi sử dụng phải phân bón và thuốc BVTV kém chất lượng sẽ gây hậu quả rất lớn cho mùa màng. Bên cạnh sự vào cuộc của lực lượng chức năng, theo khuyến cáo của ngành chuyên môn, để tránh sử dụng phải phân bón và thuốc BVTV kém chất lượng, thậm chí là hàng giả, bà con nông dân nên chọn mua thuốc BVTV và phân bón từ các thương hiệu, các đại lý uy tín, tránh mua trôi nổi để rồi vô tình trở thành nạn nhân của những mặt kém chất lượng./.
Kim Sang